Thiết kế hệ thống PCCC là một bước quan trọng trước khi triển khai PCCC cho bất kỳ công trình nào. Việc này cần được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm và chuyên môn trong lĩnh vực PCCC để đảm bảo hiệu quả và an toàn tối đa. Mỗi công trình đều có các yếu tố đặc trưng riêng, vì vậy việc thiết kế PCCC cần phải tùy chỉnh và linh hoạt để đáp ứng được các yêu cầu cụ thể của từng dự án. Trong bài viết này, Cơ điện Thăng Long sẽ chia sẻ những lưu ý quan trọng trong phòng cháy chữa cháy. Hãy cùng tham khảo nhé.
I. Những lưu ý quan trọng trong phòng cháy chữa cháy
1. Nguyên nhân gây cháy
Nguyên nhân gây cháy có thể bao gồm:
- Quá tải điện dẫn đến chập điện, cháy cầu chì, hỏng chất cách điện hoặc hồ quang điện tạo ra cầu dao điện.
- Nhiệt độ cao từ quá trình hàn hơi, hàn điện cùng với vật liệu dễ cháy như gỗ, que diêm và vải.
- Phản ứng hóa học giữa một số chất khi kết hợp có thể gây cháy hoặc xẹt lửa.
- Vật liệu tự bốc cháy như vải sợi hóa học ở 180 độ C, gỗ thông ở 250 độ C, và giấy ở 184 độ C.
- Ma sát tĩnh giữa các vật dụng có thể gây cháy khi chúng ma sát với nhau, ví dụ như ma sát mài.
- Tia bức xạ từ ánh sáng chiếu vào vật liệu dễ cháy hoặc ánh nắng xuyên qua tấm thủy tinh có thể gây ra cháy.
- Sét đánh tạo ra tia lửa có thể gây cháy.
- Sử dụng lửa trong các hoạt động như nấu ăn, thắp nến, đốt hương, hay đốt vàng mã.
- Sơ suất khi sử dụng các thiết bị có khả năng gây cháy.
2. Cách phòng cháy
Để đảm bảo an toàn cháy nổ, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Trang bị các phương tiện PCCC như bình bọt AB, bình nước, bột khô như cát và nước.
- Thường xuyên kiểm tra hệ thống báo cháy để đảm bảo hoạt động hiệu quả.
- Đảm bảo hệ thống điện không bị quá tải để tránh nguy cơ gây chập điện.
- Khi thời tiết nắng nóng, hạn chế ánh sáng chiếu thẳng vào các vật liệu có khả năng gây cháy cao.
- Kiểm tra và hạn chế việc sử dụng bếp, có thể đưa ra ngoài hoặc bỏ đi các vật liệu dễ gây cháy như xăng, dầu.
- Tăng cường kiểm tra và đảm bảo an toàn tại các khu vực sản xuất liên quan đến chất dễ cháy nổ.
- Hạn chế sử dụng nồi có đáy lớn đun nấu trên bếp gas mini để tránh nguy cơ lửa trùm xuống bình gas.
- Tham gia các khóa đào tạo về phòng cháy chữa cháy để nâng cao kiến thức và kỹ năng xử lý khi có sự cố cháy xảy ra.
3. Cách chữa cháy
Trong trường hợp cháy xảy ra, quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và suy xét tình hình.
- Cắt nguồn điện và gọi ngay 114 để thông báo về sự cố.
- Tránh trốn trong tủ quần áo hoặc gầm giường, hãy tin rằng bạn sẽ được cứu thoát.
- Tìm lối thoát theo đèn chỉ dẫn hoặc nghe thông báo cứu hộ.
- Bò, cúi, lom khom sát đất để tránh khói và khí nóng.
- Di chuyển cạnh khu vực tường và gần cửa sổ để tìm lối thoát.
- Sử dụng quần áo, chăn, mền nhúng nước và choàng lên đầu, lên người để bảo vệ khỏi nhiệt độ cao và khói độc.
- Nhanh chóng thoát ra cửa hoặc cầu thang thoát hiểm.
- Vẫy tay, kêu to để báo hiệu vị trí của bạn cho người cứu hộ.
- Tuyệt đối không nhảy trừ khi có đệm hoặc lưới ở phía dưới để đảm bảo an toàn.
Khi quần áo bắt lửa:
- Giữ bình tĩnh, không hoảng sợ và ngừng lại ngay lập tức.
- Nằm xuống sàn nhà hoặc áp mình vào tường phía trước hoặc sau bạn nhanh chóng.
- Không nên dùng tay để dập lửa.
- Sử dụng một tay để che miệng và một tay để che mắt, mũi và tiếp tục cuộn tròn cho đến khi lửa được tắt.
4. Phân loại đám cháy
Phân loại đám cháy dựa trên loại vật liệu bị cháy như sau:
- Đám cháy lớp A: Phát sinh từ vật liệu rắn như gỗ, giấy, vải, rác và các vật liệu thông thường khác.
- Đám cháy lớp B: Liên quan đến chất lỏng dễ cháy như xăng, dầu, sơn và các chất lỏng tương tự.
- Đám cháy lớp C: Phát sinh từ các thiết bị điện hoặc các đám cháy liên quan đến điện.
- Đám cháy lớp D: Bao gồm các kim loại và hợp kim dễ cháy.
- Đám cháy lớp K: Đặc biệt dành cho các khu vực bếp núc, thường là do dầu hay chất béo động thực vật gây ra.
5. Các loại chất chữa cháy
Nước:
Nước được sử dụng rộng rãi trong việc chữa cháy vì tính đơn giản và hiệu quả của nó.
- Nguyên lý chữa cháy: Nước hấp thụ nhiệt lượng của đám cháy.
- Áp dụng cho đám cháy: Phù hợp với đám cháy lớp A, nhưng không thích hợp cho đám cháy lớp B và C. Trong trường hợp đám cháy liên quan đến điện, cần ngắt nguồn điện trước khi sử dụng nước để dập tắt.
Hóa chất khô:
Hóa chất khô là một lựa chọn khác cho việc chữa cháy:
- Nguyên lý chữa cháy: Hóa chất khô cách ly và làm loãng nồng độ Oxy tiếp xúc với đám cháy. Khi thiếu Oxy, đám cháy sẽ bị kìm hãm.
- Áp dụng cho đám cháy: Phù hợp cho đám cháy lớp A, B và C.
Bọt chữa cháy Foam:
- Nguyên lý chữa cháy: Ngăn không cho Oxy tiếp xúc với đám cháy.
- Áp dụng cho đám cháy: Lớp A và B.
Khí nén:
- Các loại khí nén như khí FM 200, Novec 1230 (chất lỏng hóa hơi): Hấp thụ mạnh nhiệt lượng của đám cháy và dập tắt nó mà không làm giảm nồng độ Oxy. Khí FM 200 và Novec 1230 hoạt động bằng cách hấp thụ nhiệt lượng đám cháy.
- Khí Stat-X: Bẻ gãy chuỗi phản ứng hóa học.
- Khí Nito và CO2: Làm giảm nồng độ Oxy dưới mức nguy hiểm cho con người (dưới 14%).
- Áp dụng cho đám cháy: Lớp A, B và C.
Bên cạnh các chất chữa cháy phức tạp, còn có thể sử dụng các chất đơn giản như sau:
Cát:
- Nguyên lý chữa cháy: Cát hấp thụ nhiệt và làm hạ nhiệt độ của đám cháy. Ngoài ra, việc phủ lên đám cháy bằng cát tạo ra một màng ngăn cách Oxy với đám cháy, làm cho lửa tắt (tác dụng làm ngạt).
Chăn, màn nhúng nước:
- Nguyên lý chữa cháy: Ngăn cách đám cháy với không khí bên ngoài và giảm nhiệt lượng của đám cháy.
Dung dịch muối:
- Nguyên lý chữa cháy: Muối rơi vào bề mặt cháy tạo ra một lớp cách ly với không khí bên ngoài, làm giảm sự tiếp xúc giữa Oxy và đám cháy.
6. Các thiết bị PCCC cần thiết
- Bình chữa cháy
- Thang dây, thang thoát hiểm
- Mặt nạ lọc khí độc
- Chăn chống cháy
- Bộ dụng cụ phá dỡ
Nếu bạn sinh sống tại các thành phố lớn với mật độ dân cư cao, công tác phòng cháy chữa cháy trở nên vô cùng quan trọng. Trang bị cho bản thân kiến thức cơ bản để tự mình ứng phó với các tình huống khẩn cấp là điều cần thiết. Cơ điện Thăng Long hy vọng rằng đã giúp bạn hiểu thêm về những lưu ý quan trọng trong phòng cháy chữa cháy.
Xem thêm: Đơn vị chuyên lắp đặt hệ thống chiếu sáng bệnh viện uy tín