Hệ thống cơ điện (M&E) đóng vai trò then chốt giúp duy trì hoạt động ổn định, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Quy trình thiết kế hệ thống M&E không chỉ đơn thuần là việc bố trí điện nước, mà còn đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa kỹ thuật, kinh nghiệm và tính toán khoa học ngay từ đầu.
Hệ thống M&E là gì và tại sao cần thiết kế sớm?
M&E là viết tắt của Mechanical & Electrical – tức hệ thống Cơ và Điện. Trong xây dựng, đây là nhóm các hạng mục kỹ thuật quan trọng như: điện, nước, điều hòa, thông gió, phòng cháy chữa cháy, khí nén, điều khiển tự động,…
Quy trình thiết kế hệ thống M&E cần được thực hiện song song với quá trình xây dựng phần thô để đảm bảo các hạng mục được tích hợp tối ưu, tiết kiệm chi phí, thuận lợi trong bảo trì và đảm bảo tính thẩm mỹ cho toàn bộ công trình.
Quy trình thiết kế hệ thống M&E gồm những bước nào?
Dưới đây là quy trình thiết kế hệ thống M&E tiêu chuẩn, đảm bảo tính hiệu quả, an toàn và tiết kiệm cho chủ đầu tư:
Bước 1: Khảo sát hiện trạng và yêu cầu sử dụng
Đây là bước nền tảng, giúp kỹ sư hiểu rõ đặc điểm công trình, nhu cầu sử dụng của chủ đầu tư và các yếu tố ảnh hưởng đến thiết kế. Bao gồm:
- Diện tích, kết cấu, công năng từng khu vực
- Yêu cầu về tải điện, cấp thoát nước, điều hòa không khí,…
- Các quy chuẩn kỹ thuật cần tuân thủ theo từng loại công trình
Bước 2: Tính toán và lên bản vẽ thiết kế tổng thể
Dựa trên kết quả khảo sát, đội ngũ kỹ sư sẽ:
- Tính toán công suất hệ thống điện (chiếu sáng, điện động lực, dự phòng…)
- Thiết kế hệ thống điều hòa, thông gió, đảm bảo lưu thông không khí, kiểm soát nhiệt độ
- Thiết kế hệ thống cấp thoát nước, đảm bảo lưu lượng nước phù hợp, xử lý nước thải hiệu quả
- Tính toán hệ thống phòng cháy chữa cháy, đảm bảo an toàn theo tiêu chuẩn PCCC
- Đề xuất các hệ thống bổ sung như khí nén, hơi nước, hệ thống BMS,…
Các bản vẽ chi tiết (shop drawing) sẽ thể hiện rõ vị trí, kích thước, hướng đi ống/dây, vật tư sử dụng.
Bước 3: Thiết kế chi tiết từng hạng mục
Mỗi hệ thống trong M&E sẽ có bản vẽ riêng và thông số kỹ thuật đi kèm:
- Hệ thống điện nặng: trạm biến áp, tủ điện, cáp nguồn, đèn chiếu sáng
- Hệ thống điện nhẹ: camera, internet, kiểm soát ra vào, âm thanh, truyền hình
- Hệ thống HVAC: chiller, AHU, FCU, thông gió tầng hầm
- Hệ thống nước và xử lý nước thải
- Hệ thống PCCC: thi công lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy gồm báo cháy, sprinkler, hydrant, gas, CO2,…
Bước 4: Thống kê vật tư và lên dự toán chi phí
Việc thống kê chính xác số lượng vật tư, chủng loại, thương hiệu, thông số kỹ thuật giúp kiểm soát chi phí và chuẩn bị cho quá trình thi công.
Thi công lắp đặt hệ thống M&E song song với xây dựng
Khác với suy nghĩ phổ biến rằng chỉ thi công hệ thống M&E khi công trình đã hoàn thiện, trên thực tế, thi công hệ thống M&E cần được tiến hành song song với xây dựng phần thô, cụ thể:
- Lắp đặt ống gen, ống điện âm tường ngay sau khi đổ bê tông
- Thi công đường ống cấp thoát nước âm sàn trước khi lát nền
- Bố trí hệ thống điều hòa, thông gió theo lộ trình kết cấu tòa nhà
- Thi công lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy tích hợp vào các khu vực trọng yếu, hành lang, tầng hầm…
Cách làm này giúp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí thi công lại và đảm bảo tính thẩm mỹ cao hơn.
Một số hạng mục hệ thống M&E phổ biến
Hệ thống cơ (Mechanical)
- Điều hòa – Thông gió – Làm mát không khí (HVAC)
- Cấp – thoát nước
- Phòng cháy chữa cháy (PCCC)
- Hệ thống khí nén, hơi nước, xử lý khí thải
- Hệ thống lạnh công nghiệp
Hệ thống điện (Electrical)
- Hệ thống điện động lực
- Hệ thống điện chiếu sáng
- Hệ thống điện nhẹ: Camera, PA, Internet, kiểm soát ra vào, BMS
- Hệ thống chống sét, báo cháy
Vai trò của đơn vị thiết kế và thi công chuyên nghiệp
Một trong những yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng của toàn bộ hệ thống là lựa chọn được đơn vị thiết kế và thi công hệ thống M&E chuyên nghiệp.
Cơ Điện Thăng Long tự hào là đơn vị uy tín, đã đồng hành với hàng trăm công trình lớn nhỏ trên cả nước. Chúng tôi mang đến giải pháp thiết kế – thi công trọn gói, đảm bảo:
- Đúng tiến độ, tiết kiệm chi phí
- Tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn
- Hệ thống hoạt động hiệu quả, ổn định lâu dài
- Tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật 24/7
Đặc biệt, Thăng Long M&E còn cung cấp vật tư M&E chính hãng, bao gồm: van công nghiệp, van bi, van bướm, khớp nối mềm, đồng hồ lưu lượng, thiết bị PCCC… với CO, CQ đầy đủ và giá ưu đãi.
Bảo trì và cải tiến hệ thống sau thi công
Sau khi hoàn thành, hệ thống M&E cần được kiểm tra nghiệm thu kỹ lưỡng và lập kế hoạch bảo trì định kỳ để:
- Phát hiện sớm rủi ro kỹ thuật, tránh sự cố gián đoạn
- Cập nhật, nâng cấp khi có sự thay đổi về công năng sử dụng
- Tăng tuổi thọ và hiệu suất cho hệ thống
Việc đầu tư vào quy trình thiết kế hệ thống M&E bài bản ngay từ đầu không chỉ giúp tối ưu chi phí xây dựng mà còn đảm bảo công trình vận hành ổn định, an toàn và bền vững theo thời gian. Đừng để những sai sót nhỏ trong thiết kế thi công M&E dẫn đến những hậu quả lớn về sau.
Nếu bạn đang cần tư vấn, thiết kế hoặc thi công lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy, hệ thống điện, nước, điều hòa cho công trình dân dụng hoặc công nghiệp, hãy liên hệ ngay với Cơ Điện Thăng Long qua Hotline: 0967 800 183 để nhận tư vấn chi tiết và báo giá tốt nhất.
