Ngoài những đóng góp tích cực vào nền kinh tế tổng thể của đất nước, quá trình sản xuất công nghiệp cũng gây ra những vấn đề môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Quy trình xử lý nước thải công nghiệp vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức và luôn là một trong những điểm đau của xã hội.
I. Nguồn gốc của nước thải công nghiệp
Nước thải khu công nghiệp là sản phẩm phát sinh trong quá trình vận hành máy móc và các hoạt động hỗ trợ sản xuất tại khu công nghiệp. Nước thải khu công nghiệp rất đa dạng phụ thuộc vào loại hình công nghiệp và sản phẩm được sản xuất trong khu công nghiệp đó.
1. Phân loại nguồn nước thải khu công nghiệp
Nước thải sinh hoạt: Xuất phát từ hoạt động sinh hoạt hàng ngày của cán bộ công nhân viên trong các khu vực như vệ sinh, nhà bếp, khu văn phòng, v.v. Nước thải sinh hoạt thường chứa các chất như hóa chất tẩy rửa, vi sinh vật, vi khuẩn, BOD5, COD, gây nguy hiểm cho sức khỏe và môi trường.
Nước thải từ quá trình sản xuất công nghiệp: Tùy thuộc vào ngành sản xuất, thành phần của nước thải này sẽ có đặc điểm riêng:
- Công nghiệp thực phẩm: Chứa BOD, chất rắn lơ lửng, các hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, hormone tăng trưởng, màu vật chất, axit hoặc kiềm, v.v.
- Nhà máy điện: Chứa các chất như thủy ngân, chì, Crom, selen, asen, cadimi, hoặc lưu huỳnh dạng khí, trơ đáy và tro bay, v.v.
- Công nghiệp sắt và thép: Bao gồm các sản phẩm khí hóa như naphthalene, benzen, xyanua, amoniac, phenol, cresol, anthracene và các chất ô nhiễm như dầu mỡ động vật, hạt rắn, axit sulfuric, axit hydrochloric, phát sinh từ quá trình nung, sản xuất, tẩy rửa và xử lý bề mặt.
- Công nghiệp giấy và bột giấy: Chứa TSS, BOD, chloroform, furan, dioxin, phenol, COD và các chất rắn lơ lửng.
- Nước thải từ công nghiệp dầu: Xuất phát từ các lĩnh vực như rửa xe, nhà kho chứa nhiên liệu, nhà xưởng, trung tâm giao thông vận tải, nhà máy phát điện. Nước thải này thường chứa dung môi, dầu nhờn, sạn, chất tẩy rửa và hydrocarbon.
2. Nước thải công nghiệp nguy hại thế nào?
Nước thải từ các khu công nghiệp, khi chưa trải qua quá trình xử lý, sẽ có tác động đáng kể đến môi trường xung quanh và dẫn đến ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến sinh quyển nước. Trong nước thải từ khu công nghiệp, hàm lượng cao các kim loại nặng là một vấn đề, mặc dù một số ít có thể bị phân hủy khi xả vào môi trường, nhưng phần lớn vẫn tích tụ trong đất và gây thay đổi tính chất ban đầu của đất, ảnh hưởng đến cây trồng.
Các hóa chất kim loại nặng này còn có thể xâm nhập vào cơ thể của vật nuôi, gia súc và thậm chí cả con người thông qua việc sử dụng sản phẩm từ chúng.
Nếu không áp dụng quy trình xử lý nước thải công nghiệp hợp lý có thể gây hại đến sức khỏe của người và động vật, đặc biệt là khi chúng được sử dụng trong chăn nuôi gia súc và gia cầm.
Hàm lượng chất ô nhiễm cao trong nước thải còn có thể tạo ra tác động tiêu cực đối với chất lượng nước mặt và nước ngầm trong khu vực lân cận.
II. Quy trình xử lý nước thải công nghiệp
Sơ đồ xử lý nước thải khu công nghiệp
Nước thải từ các khu công nghiệp có ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. Vì vậy, các khu công nghiệp buộc phải đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải công nghiệp đạt tiêu chuẩn. Dưới đây là một sơ đồ quy trình xử lý nước thải công nghiệp mà chúng tôi đã tư vấn, thi công và vận hành, cung cấp vật tư, thiết bị môi trường. Quy trình xử lý bao gồm các bước như sau:
Song chắn rác: Quy trình xử lý nước thải công nghiệp bắt đầu từ việc sử dụng song chắn rác. Nước thải công nghiệp được hướng về bể thu gom, đi qua thiết bị cào tự động để giữ độ pH và SS của nước thải đầu vào. Đây là bước quan trọng nhất quyết định đến hiệu quả của hệ thống xử lý.
Bể thu gom: Tại bể này, có máy bơm và đồng hồ đo lưu lượng nước thải đầu vào. Bể được xây dựng với mô hình âm bên dưới, không chỉ thu gom nước thải từ nhà máy mà còn bơm nước thải qua hệ thống bơm chìm luân phiên. Bên cạnh đó, quá trình lắng cặn cũng diễn ra để loại bỏ chất cặn trong nước thải.
Lọc rác tinh: Trước khi vào hệ thống xử lý chính, nước thải từ bể thu gom được chuyển qua lọc rác tinh. Ở đây, có 2 máy bơm được đặt để giữ lại các phần tử rác có kích thước từ 0.75mm trở lên. Sau đó, nước thải đi vào bể tách dầu mỡ.
Bể tách dầu mỡ: Bể tách dầu mỡ có nhiệm vụ tách các phân tử dầu trong nước thải. Thông qua hệ thống máng gạt ở trên bề mặt nước thải, dầu mỡ sẽ nổi lên do khối lượng riêng nhẹ hơn nước. Các váng dầu mỡ được thu gom và chuyển đến bể chứa dầu để xử lý các thành phần độc hại. Nước thải sau đó được chuyển qua bể điều hòa.
Bể điều hòa: Bể điều hòa được xây dựng âm bên dưới gần bể tách dầu. Hệ thống gồm 2 máy khuấy trộn chìm liên tục để điều hòa chất lượng nước thải và lưu lượng nguồn nước. Sau đó, 2 bơm chìm chuyển nước thải đến các bể SBR.
Ưu điểm của bể điều hòa
- Tăng hiệu quả xử lý: Bằng cách sử dụng phương pháp sinh học, bể điều hòa giúp tăng cường hiệu quả xử lý nước thải. Nó giúp giảm khả năng giảm tốc độ cho bể SBR do tải trọng tăng đột ngột, đồng thời giảm thiểu tác động có hại của các chất gây ức chế cho quá trình xử lý sinh học.
- Giảm BOD: Bể điều hòa đóng vai trò trong việc giảm một phần BOD, giúp cải thiện chất lượng nước thải.
- Ổn định pH: Bằng cách duy trì pH của nước thải mà không cần sử dụng nhiều hóa chất, bể điều hòa giúp duy trì điều kiện lý tưởng cho quá trình xử lý.
- Liên tục cung cấp nước thải: Bể điều hòa hỗ trợ việc cung cấp nước thải vào bể SBR một cách liên tục theo từng mẻ khi các phân xưởng sản xuất trong khu công nghiệp tân bình không xả nước thải.
Bể SBR: Công nghệ xử lý nước thải khu công nghiệp này bao gồm 5 giai đoạn quan trọng: cấp nước, cấp nước, sục khí, sục khí và lắng chắt nước trong. Quy trình xử lý nước thải công nghiệp này hoạt động liên tục diễn ra trong mỗi bể và thường mất khoảng 6 giờ để xử lý trong bể hiếu khí SBR.
Ưu điểm của công nghệ SBR:
- Quá trình đơn giản và hiệu quả: Quá trình xử lý nước thải theo công nghệ SBR làm giảm chi phí đầu tư và diện tích xây dựng. Đồng thời, nó đạt được hiệu quả xử lý cao.
- Không cần bể lắng 1, 2 và tuần hoàn bùn: Công nghệ SBR loại bỏ bước lắng bùn truyền thống, giảm chi phí vận hành và không cần tuần hoàn bùn, tối ưu hóa công suất và giảm diện tích yêu cầu.
- Vận hành tự động và dễ mở rộng: Hệ thống SBR có thể vận hành tự động, từng phần có thể được lắp đặt và mở rộng một cách dễ dàng.
- Quá trình xử lý ổn định: Công nghệ SBR ít bị ảnh hưởng bởi tải trọng BOD đầu vào và có khả năng xử lý đạt tiêu chuẩn các hợp chất chứa nitơ và phosphorus.
Nhược điểm của công nghệ SBR:
- Yêu cầu tính ổn định của nước thải: Công nghệ xử lý sinh học theo SBR đòi hỏi sự ổn định về tính chất của nước thải trước khi qua quá trình xử lý. Bất kỳ thay đổi đột ngột nào về tính chất nước thải đầu vào có thể ảnh hưởng lớn đến hiệu quả xử lý và gây ức chế hệ vi sinh trong bể.
- Quản lý và theo dõi định kỳ: Để bể SBR hoạt động hiệu quả, cần có người vận hành thường xuyên theo dõi và kiểm tra các bước xử lý nước thải.
Bể khử trùng: Công đoạn khử trùng được thực hiện bằng cách trộn nước thải với clorua vôi (CaOCl2) trước khi xả thải ra môi trường. Quá trình này có thể tăng chi phí và đòi hỏi quản lý chặt chẽ để đảm bảo an toàn môi trường.
Bể chứa bùn: Bùn từ các bể SBR được chuyển vào bể chứa bùn, có đặc điểm dạng phễu và yêu cầu sự quản lý kỹ thuật để thu gom bùn ở dưới. Quá trình ép bùn thông qua máy ép cần sự chăm sóc và cung cấp hàm lượng polymer để đạt được dạng bánh bùn.
Việc áp dụng quy trình xử lý nước thải công nghiệp cũng là một trong những tiêu chí quan trọng đánh giá chất lượng của nhà máy hoặc xí nghiệp. Quý khách có thể lắp đặt hệ thống xử lý nước thải ngay hôm nay bằng cách liên hệ với Công ty Cổ Phần Công Nghệ và Cơ Điện Thăng Long qua các số hotline:0967 800 183 để nhận được tư vấn chi tiết nhất!
Xem thêm: tiêu chuẩn tiếp địa chống sét
