Hệ thống tiếp địa chống sét đảm nhận nhiệm vụ cân bằng điện thế bằng cách phân tán năng lượng của quá áp và quá dòng xuống đất, từ đó bảo vệ an toàn cho tài sản và con người. Tại Việt Nam, hiện nay, áp dụng tiêu chuẩn tiếp địa chống sét TCVN 9385:2012 (BS 6651:1999), chú trọng vào hướng dẫn thiết kế, kiểm tra và bảo trì hệ thống chống sét cho các công trình xây dựng. Điều này đảm bảo rằng các công trình được trang bị hệ thống tiếp địa hiệu quả theo các tiêu chuẩn an toàn và chất lượng.
I. Hệ thống tiếp địa chống sét là gì?
Hệ thống tiếp địa chống sét thường bao gồm các cọc có chiều dài từ 1,2 đến 2,5m được chôn sâu vào lòng đất. Các cọc thép này được kết nối với nhau thông qua một mạng dây dẫn, hình thành một hệ thống tiếp địa tiêu chuẩn, phù hợp với mục đích sử dụng cụ thể.
Có 3 loại cọc tiếp địa được phân biệt dựa trên chất liệu sản xuất:
- Cọc tiếp địa thép mạ đồng
- Cọc tiếp địa thép mạ kẽm
- Cọc tiếp địa bằng đồng vàng hoặc đỏ
Trong số các loại cọc trên, cọc tiếp địa bằng đồng thường được ưu tiên do tính dẫn điện cao hơn so với thép. Tuy nhiên, chúng có giá cao hơn, khó thi công hơn và có khả năng cong vênh cao do độ dẻo của đồng so với thép.
II. Tiêu chuẩn tiếp địa chống sét ở Việt Nam
Việc thi công các thiết bị tiếp địa đòi hỏi tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật để hệ thống chống sét có thể hoạt động với hiệu suất tối ưu. Tiêu chuẩn tiếp địa chống sét thường được đánh giá dựa trên nhiều yếu tố như quy mô của hệ thống tiếp địa, điện trở tiếp đất và vật liệu sử dụng trong tiếp đất.
Đánh giá theo các tiêu chí trên giúp kỹ sư xác định phương án tiếp địa phù hợp với nhu cầu sử dụng và đồng thời đảm bảo tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn về an toàn. Điều này đặt ra yêu cầu cao về chất lượng thi công và sự chính xác trong triển khai hệ thống tiếp địa, nhằm đảm bảo rằng mọi yếu tố đều đáp ứng các yêu cầu cụ thể và đạt được hiệu suất tối đa của hệ thống chống sét.
Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng tiêu chuẩn tiếp địa chống sét TCVN 9385:2012 (BS 6651:1999) cho công trình xây dựng, cung cấp hướng dẫn về thiết kế, kiểm tra và bảo trì hệ thống chống sét.
1. Các tiêu chuẩn tiếp địa chống sét bao gồm:
Cọc tiếp địa loại thanh kim loại tròn:
- Đường kính tối thiểu là 12mm nếu là điện cực kim loại không phải thép hoặc là điện cực có lớp kim loại bọc ngoài không phải sắt hoặc thép.
- Đường kính tối thiểu là 16mm nếu là điện cực thép.
Cọc tiếp địa thép góc:
- Phải được bảo vệ chống ăn mòn.
- Chiều dày không nhỏ hơn 4mm.
Cọc tiếp địa loại ống kim loại:
- Phải được bảo vệ chống ăn mòn.
- Đường kính tối thiểu của ống là 19mm.
- Chiều dày tối thiểu của ống là 2,45mm.
Điện cực đất dạng cọc nhọn:
- Không sử dụng thanh thép gai hoặc thanh cốt thép.
- Những yêu cầu này đảm bảo rằng các thành phần cốt lõi của hệ thống tiếp địa đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn cần thiết để hiệu suất chống sét tốt nhất.
3. Tiêu chuẩn tiếp địa chống sét trong thi công
Phần 5, Tiêu chuẩn TCVN 9358:2012, các điều kiện thi công cọc tiếp địa được quy định như sau:
Vị trí đóng cọc:
- Đóng cọc sâu đến độ sâu theo thiết kế.
- Chọn nơi có độ ẩm cao nhất tùy theo điều kiện thực tế.
- Đất liền thổ cần được chèn chặt lên toàn bộ chiều dài của điện cực đất.
Độ sâu lắp điện cực đất:
- Điện cực đất thanh hoặc ống kim loại dạng cọc nhọn cần đóng sâu tối thiểu từ 0,5m đến 1,2m tính từ đỉnh cọc đến mặt đất liền thổ.
- Độ sâu lắp điện cực lớn dựa trên điện trở suất của đất.
Chiều dài cọc tiếp địa:
- Chiều dài tối thiểu là từ 2,5m đến 3m.
- Có thể hàn nối để tăng chiều dài điện cực khi cần thiết, miễn là không ảnh hưởng đến tính liên tục về điện và về cơ của điện cực.
4. Theo tiêu chuẩn đóng cọc tiếp địa, các quy định cụ thể bao gồm
Hướng đóng cọc:
- Có thể đóng thẳng hoặc nghiêng.
- Khoảng cách giữa các cọc tiếp địa chống sét:
- Các cọc tiếp địa của phân xưởng không được xa nhau quá 20 mét.
- Cần nối các cọc với nhau bằng các đoạn điện cực đất nằm ngang để tạo thành mạch vòng điện cực bao quanh phân xưởng.
Chụp đầu cực chuyên dùng:
- Khi đóng cọc, cần sử dụng chụp đầu cực chuyên dùng để không làm hỏng đầu trên của điện cực.
Khoan đất:
- Khi khoan đất, cần lựa chọn mũi khoan mồi có đường kính nhỏ hơn đường kính của cọc tiếp địa để đảm bảo đất chèn chặt lên toàn bộ chiều dài của cọc khi đóng xuống.
Dây nối cọc tiếp địa:
- Dây nối các cọc tiếp địa cần có tiết diện bằng hoặc lớn hơn tiết diện của dây nối đất chính.
Để đảm bảo hiệu quả cao trong việc bảo vệ các công trình xây dựng khỏi tác động của sét, tuân thủ theo tiêu chuẩn tiếp địa chống sét và các tiêu chuẩn khác là cực kỳ quan trọng. Tìm hiểu thêm các thông tin bổ ích khác tại website hoặc liên hệ Cơ Điện Thăng Long.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Công Ty TNHH Đầu Tư Xây Dựng Và Cơ Điện Thăng Long
Địa chỉ: H01- L25 khu A, KĐT Dương Nội, Phường Dương Nội, Hà Đông,Hà Nội.
Email: trongtrinhvan.tc.vn@gmail.com
Hotline: 0967 800 183
